Liczba gatunków ptaków stwierdzonych w Polsce i wpisanych na listę krajowej awifauny wynosiła pod koniec 2022 r. dokładnie 473. Jednak ich funkcjonowanie jest uzależnione także od tego, czy ludzie będą w stanie tworzyć im dogodne warunki do codziennej egzystencji. Stąd wiele inicjatyw przemysłu cementowego, który troszczy się o ptaki i ich naturalne siedliska.

Wsparcie dla kolejnych gatunków ptaków

Opiekę nad łyską, zamieszkującą teren kopani wapienia, roztoczyła Grupa Górażdże. Łyska jest potocznie określana jako „czarna kaczka”, lecz tak naprawdę... nie jest kaczką. Na tle innych ptaków wyróżnia ją czarne upierzenie i charakterystyczna, biała łysina na czole. Poznać bliżej łyskę i otoczenie, w którym żyje, można wybierając się na wirtualny spacer po zrekultywowanych terenach Kopalni Wapienia Górażdże.

Grupa Górażdże podkreśla, że zbiornik wodny znajdujący się w KMS Rakowice jest miejscem gniazdowania wielu gatunków ptaków. Dzięki przedsięwzięciu zainicjowanemu przez Stowarzyszenie Eko-Unia, w ramach konkursu Quarry Life Award, dokonano identyfikacji ptaków żyjących na tym terenie. Dzięki monitoringowi prowadzonemu przez specjalistów oszacowano, że w sąsiedztwie zbiornika żyją m.in. łabędzie nieme, gęgawy, krzyżówki, gąsiorki, czernice, świstuny, nurogęsi, czaple siwe, łyski, rybitwy, kormorany, zimorodki, rybołowy czy bieliki. W ramach badań, w 2022 r. odkryto także obecność pierwszego osobnika gąsiorka w Polsce na terenie KSM Ruda.

Warunki dla rozwoju ptasich siedlisk

Cementownia Odra w ramach rekultywacji obszarów poeksploatacyjnych, położonych w prawobrzeżnej części miasta Opola - pomiędzy ulicami Budowlanych i Luboszycką - postanowiła przywrócić ten teren przyrodzie. Dzięki zaangażowaniu zakładu, obszar o powierzchni 17 hektarów dzięki stał się ponownie siedliskiem dla wielu chronionych gatunków zwierząt i roślin, w tym bardzo licznie występujących na tym terenie ptaków.

Warto podkreślić, że na terenie nieczynnego już wyrobiska Odra I, do dziś bytuje wiele cennych gatunków ptaków. Dzięki badaniom, które przeprowadzili pracownicy Katedry Biosystematyki Uniwersytetu Opolskiego, oszacowano, że na terenie wyrobiska występuje aż 45 chronionych gatunków: gąsiorek, zięba, sójka, wilga, słowik rdzawy, pliszka, krzyżówka, łyska, grzywacz, dzięcioł duży, kukułka, sroka, a także: wróbel, mewa siwa, kormoran, rybitwa rzeczna.

Tworzenie przestrzeni do życia

W żwirowni w Dębinie Łętowskiej Lafarge Polska zainstalował specjalną, pływającą wyspę. W ten sposób stworzone zostały miejsce lęgowe dla okolicznych gatunków ptaków wodnych. O ptaki dbają również wolontariusze Lafarge Polska. W ramach programu Ludzie Lafarge stworzono karmniki dla ptaków, które będą stanowić schronienie dla tych zwierząt, jak również zapewnią im poczucie bezpieczeństwa w okresie lęgowym.

W kopalni Nowogród Bobrzański, należącej do Grupy Górażdże, także zostały wykonane wyspy dla ptaków. To pierwsze tego typu przedsięwzięcie w Polsce, którego celem jest zwiększenie liczby miejsc lęgowych zagrożonych gatunków ptaków. Inicjatywa jest wynikiem współpracy spółki Górażdże Kruszywa, Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków oraz BirdLife International.

Wczesną wiosną o ptaki w swoim otoczeniu postanowili zadbać również uczestnicy spaceru ornitologicznego doliną Warty, organizowanego przez Cementownię Warta w ramach programu Eko Warta. W trakcie wyprawy uczestnicy mieli okazję dowiedzieć się więcej na temat tego, w jaki sposób zakładać budki lęgowe. Ponadto stworzyli budki, które następnie zostały zamontowane w zidentyfikowanych miejscach, najbardziej korzystnych dla rozwoju różnorodnych gatunków ptaków. Opiekę nad najmniejszymi latającymi przyjaciółmi realizuje w ten sposób również Dyckerhoff Polska, montując domki dla ptaków na terenach wokół Kopalni Kowala. Znajdują się one blisko kopalni, ale w miejscu tak dobranym, aby były osłonięte drzewami, co zapewnia im ciszę.

Ponad dekada ochrony pustułek

Od ponad 10 lat pustułki zamieszkują zakłady... CEMEX Polska. W Cementowni Chełm i Cementowni Rudniki został wdrożony kompleksowy projekt ochrony tych ptaków, obejmujący łącznie 14 budek lęgowych i 3 kamery z transmisją internetową na żywo, pokazującą wydarzenia z życia w gniazdach. Ubiegłoroczny sezon lęgowy rozpoczął się wraz z początkiem kwietnia, od pojawienia się jaja u rodziny pustułek Kruszywowskich w Rudnikach. Wkrótce do lęgów dołączyły również sokoły z innych budek, a w 2023 r. zakłady opuściły 23 młode ptaki.

CEMEX Polska w ramach projektu edukacyjnego Fundacji CEMEX - Budujemy Przyszłość i Stowarzyszenia Ochrony Sów, podjął się również realizacji działań na rzecz ochrony sów z terenów antropogenicznych. Zorganizowano warsztaty edukacyjne dla dzieci i młodzieży szkolnej, montując budki lęgowe dla sów, aby stworzyć im dogodne warunki do życia oraz rozwoju.

Masz pytanie?